معرفی ۱۰ تا از بهترین بازی های فکری برای کودکان

بازی ‌های فکری برای کودکان، ضمن اینکه یک سرگرمی سالم و مفرح هستند و اوقات فراغت آن‌ها را پر می‌کنند، در عین حال آموزنده نیز هستند و منجر به پویایی قسمت‌هایی از مغر کودکان می‌شوند. با انتخاب بهترین بازی‌های فکری، می‌توان کودکان را از بازی‌های رایانه‌ای و کامپیوتری جدا و آن‌ها را با چالش‌هایی که در بازی‌های فیریکی وجود دارد، آشنا کرد.

از طرفی هم انتخاب بازی‌های فکری مناسب برای کودکان با توجه به سن آنها، منجر به تقویت و توانایی بیشتر ذهن کودکان خواهد شد. یکی از دغدغه‌هایی که برای والدین امروزی وجود دارد، پیدا کردن یک بازی فکری مناسب برای فرزندشان است. به طوری که بسیاری از والدین در تلاش هستند تا یک بازی فکری مناسب برای سن فرزندشان را تهیه کنند تا برای کودکشان سرگرم کننده و آموزنده باشد. برای همین ما به عنوان بهترین دبستان غیر انتفاعی پسرانه منطقه 3 تهران قصد داریم برخی از انواع بازی‌ های فکری برای کودکان و مهمترین نکاتی که باید در انتخاب بازی برای آنها در نظر بگیرید را معرفی کنیم. همراه ما باشید.

بازی های فکری به چه معناست و چه اهدافی را دنبال میکند؟

بازی‌های فکری به صورت تک نفره و یا چند نفره طراحی می‌شوند و با توجه به نوع طراحی و پلنی که دنبال می‌کنند، ذهن کودکان را به چالش می‌کشند. با توجه به تاثیرات مثبت و سازنده‌ای که بازی‌های فکری در فرآیند رشد و نمو کودکان دارند، بسیار مهم است والدین بازی فکری مناسب با سن فرزند خود را انتخاب کنند. بازی‌های فکری به نوعی مهارت‌هایی که کودکان برای فعالیت‌های روزمره نیاز دارند را به صورت غیرمستقیم به آن‌ها آموزش می‌دهند.

ضمن اینکه در بسیاری از انواع بازی های فکری کودکان، مفاهیم ابتدایی از جمله شناخت اشکال هندسی، شناخت رنگ‌ها، شمارش اعداد و … نیز وجود دارد و این مفاهیم را به سبک بازی به کودکان آموزش می‌دهد. این موضوع با توجه به اینکه آموزش دادن مهارت‌های مختلف به کودکان، فرآیند دشواری است، قابل توجه است.

یکی از اهداف بازی‌های فکری کودکانه، تشویق کودک به انجام فعالیت فکری است؛ به طوری که زمینه‌ای را برای سلامت و پویایی مغز فراهم می‌کند. برخی از مهمترین مزایا و اهمیت بازی های فکری در کودکان، عبارتند از:

• آشنایی کودک با مفهوم برد و باخت و شناخت یک رقابت سالم
• آموزش مفاهیمی شامل مشارکت، کار گروهی و همکاری به کودک
• افزایش مهارت‌های کودک برای حل مسئله، انتخاب، تصمیم‌گیری، استدلال و نتیجه‌گیری
• کمک به تقویت مهارت‌های ارتباطی و تعاملی در کودکان
• رهایی کودکان از دنیای دیجیتال و بازی‌های اعتیادآور کامپیوتری
• آموزش مفاهیمی شامل صبر و شکیبایی به کودکان

معرفی ۵ تا از بهترین انواع بازی های فکری انفرادی برای کودکان

برخی از بازی‌های کودکانه، به صورت انفرادی هستند. به طوری که کودک به تنهایی می‌تواند بازی کند. در ادامه 5 تا از بهترین انواع بازی های فکری انفرادی برای کودکان را معرفی کرده‌ایم که با درنظر گرفتن ویژگی های هر یک از آنها می توانید، مناسب ترین نوع بازی انفرادی را برای کودک خودتان انتخاب کنید:

بازی و یا هنر اوریگامی

انتخاب بازی برای کودکان باید به گونه‌ای باشد که منجر به تقویت خلاقیت کودکان شود. یکی از بازی‌های مناسب برای تقویت مهارت‌های اساسی در کودکان و تقویت تخیل و خلاقیت آن‌ها، هنر اوریگامی است. در این بازی کودکان باید بدون استفاده از وسایل جانبی از جمله چسب و قیچی، اشیای مختلفی را با مهارت بسازند.

برای کودکان در سنین مختلف و در مقاطع مختلف تحصیلی، می‌توان کیت اوریگامی مناسب با سن آن‌ها خریداری کرد تا بتوانند کاردستی‌های خلاقانه را بسازند. تمرین مداوم اوریگامی منجر به بهبود مهارت‌های حرکتی کودکان و افزایش تمرکز ذهنی آن‌ها می‌شود.

بازی ساخت و ساز

یکی دیگر از انواع بازی های فکری برای کودکان، مسابقه ساخت و ساز است که منجر به پرورش مهارت‌های مختلفی در کودکان می‌شود. در این بازی، چندین مواد و ابزار از جمله چسب، مقوا، نخ، طناب و … در اختیار کودکان قرار می‌گیرد تا با استفاده از آن‌ها، یک سازه خلاقانه را ایجاد کنند. در نهایت سازه‌های ایجاد شده بر اساس چندین معیار شامل ظاهر، خلاقیت به کار رفته، میزان نوآوری و … مورد بررسی قرار می‌گیرند.

بازی چالش‌های معمایی

چالش معمایی یک بازی ذهنی هیجان انگیز با هدف تقویت مهارت‌های حل مسئله و تفکر منطقی در کودکان است. در این بازی، می‌توان انواع معماها از جمله معماهای ریاضی، زبانی، منطقی، بصری و … را در اختیار کودکان قرار داد. هدف از این بازی این است که شرکت کنندگان در بازه زمانی کوتاهی، سریعا پاسخ صحیح هر معما را پیدا کنند.

این بازی فکری، نه تنها یک بازی هیجان انگیز و سرگرم کننده است، بلکه یک ابزار موثر برای تقویت خلاقیت، خودباوری و تفکر انتقادی در کودکان نیز به شمار می‌رود. این تجربیات فراتر از سرگرمی هستند و درس‌های ارزشمندی را به کودکان می‌دهند.

بازی بچه پنگوئن‌ شیطون

بچه پنگوئن شیطون یک بازی کم هزینه و هیجانی است. برای اینکار باید یک بادکنک در اختیار کودک قرار دهید و از او بخواهید آن را در میان زانوهای خود قرار دهد و بدون اینکه بادکنک بیافتد، یک مسیر مشخص را طی کند. این بازی هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی قابل اجرا است.

بازی کلمات ممنوعه

در این بازی، از کودکان خواسته می‌شود تا به سوالاتی که از او پرسیده می‌شود، پاسخ دهند؛ بدون اینکه از کلمات ممنوعه استفاده کند. برای مثال می‌توان به کودک گفت که از کلمه “نباید” استفاده نکند. سپس می‌توان از او سوالات متعددی را پرسید و هر زمان که کودک از کلمه ممنوعه استفاده کند، می بازد. این بازی در تقویت حافظه کودکان موثر است.

معرفی ۵ تا از بهترین انواع بازی فکری گروهی برای کودکان

برخی از انواع بازی های فکری برای کودکان، به صورت گروهی انجام می‌شوند. انتخاب آنها برای دانش آموزان در سنین مختلف می تواند باعث تقویت مهارت های اجتماعی در آنها شود. چرا که در این بازی ها، بچه ها مجبور می شوند با سایر همکلاسی ها و دوستان خود بهتر تعامل برقرار کنند. برخی از مهمترین بازی های فکری گروهی برای کودکان، عبارتند از:

بازی الفبا

بازی الفبا ذهن کودکان را به چالش می‌کشد و در گروه‌های 6 تا 8 نفره قابل اجرا است. به طوری که برای انجام این بازی، ابتدا باید یک موضوع انتخاب شود. برای مثال موضوع رنگ انتخاب می‌شود و حال دانش آموزان باید به ترتیب حروف الفبا، یک رنگ را بگویند. برای مثال بازیکن اول رنگ آبی، بازیکن دوم رنگ بنفش و به همین ترتیب تا به آخرین حروف الفبا برسند.

ادامه دادن بازی نقاشی

این بازی به صورت گروهی است و در افزایش خلاقیت دانش آموزان بسیار مناسب می‌باشد و بدون اینکه گروه سنی خاصی برای آن تعریف شده باشد، برای هر مقطعی قابل اجرا است.

اولین بازیکن در مهلت یک دقیقه‌ای که در اختیار دارد، یک نقاشی را بر روی کاغذ می‌کشد و پس از اتمام یک دقیقه خود، کاغذ را در اختیار بازیکن بعدی قرار می‌دهد تا نقاشی را تکمیل کند. در نهایت بازی زمانی که طرح به پایان می‌رسد، تمام می‌شود.

بازی پانتومیم

بازی پانتومیم یکی از بازی‌های سرگرم کننده گروهی مناسب افراد و دانش آموزان در تمامی سنین است. در این بازی آشنا، افراد در چندین گروه تقسیم می‌شوند و سپس یک جمله و یا کلمه را برای افراد گروه خود به صورت پانتومیم و بدون حرف زدن اجرا می‌کنند. گروهی که بیشترین حدس را بزنند، بیشترین امتیاز را می‌گیرند و برنده بازی خواهند بود.

بازی تصاویر

بازی تصاویر یکی از انواع بازی های فکری برای کودکان است. تعداد بازیکنان این بازی، دو نفر به بالا می‌باشد. این بازی برای تقویت حافظه بسیار موثر است و حافظه کودکان را به چالش می‌کشد. در این بازی باید چندین عکس که دارای جزئیات زیادی هستند، انتخاب شوند. سپس هر یک از بازیکنان این عکس را در اختیار فرد مقابل قرار می‌دهد. پس از یک بازه زمانی کوتاه باید عکس را کنار بگذارد و به سوالات حریفان خود از داخل عکس پاسخ دهد. بازیکنی که بیشترین جزئیات را به خاطر بسپارد، برنده است.

در این بازی هر چه جزئیات تصاویر انتخابی بیشتر باشد، هیجان بازی نیز بالاتر خواهد بود. در صورتی که برگزار کننده این مسابقه معلم مدرسه برای دانش آموزان است، می‌تواند برای هر مقطع تحصیلی و متناسب با سنشان از تصاویر مناسبی نیز استفاده کند.

بازی املای زنجیره‌ای

بازی املای زنجیره‌ای برای گروه‌های 6 نفره از دانش آموزان مناسب است. این بازی منجر به افزایش خلاقیت دانش آموزان می‌شود و دایره لغت واژگان آن‌ها را بیشتر می‌کند. به طوری که ابتدا سرگروه یک کلمه را انتخاب می‌کند، بازیکن بعدی باید با دو یا سه حرف آخر آن کلمه، یک کلمه جدید را بسازد. این فرآیند تا زمانی که یکی از بازیکنان نتواند زنجیره را ادامه دهد، ادامه پیدا می‌کند.

در صورتی که در این بازی، کلمات کمی سخت شوند، می‌توان مجدد و با توافق شرکت‌کنندگان، از کلمه جدیدی استفاده کرد. البته از چالش‌های این بازی این است که کودکان برای پیدا کردن کلمه جدید، ذهن خود را به چالش بکشند.

نکاتی که در انتخاب انواع بازی های فکری برای کودکان باید در نظر بگبرید

در انتخاب انواع بازی های فکری برای کودکان، باید به نکات بسیاری توجه داشته باشید. اگر قصد خرید یک بازی فکری برای کودک خود را دارید و یا می‌خواهید برای او یک بازی به صورت انفرادی و یا گروهی که با دوستانش انجام دهد، انتخاب کنید، لازم است حتما نکات زیر را مدنظر قرار دهید:

• نوع بازی : ابتدا باید مشخص کنید قصد اجرای چه سبک بازی فکری شامل معمایی، چالش ریاضی، استراتژیک و … را برای کودک خود دارید. بهتر است سبک بازی مورد علاقه کودکان باشد تا بتوانند با برقراری ارتباط با بازی، هم لذت ببرند و هم به صورت غیرمستقیم آموزش ببینند.
• میزان سختی : میزان سختی بازی نیز بسیار مهم است. به طوری که باید مطابق با سن و توانایی‌هایی فرزند شما باشد. زمانی بازی‌های فکری، مفید واقع می‌شوند که بر اساس سن کودکان، یک مهارت در آن‌ها را تقویت کنند.
• نقد و بررسی‌ها: پیش از اقدام برای خرید یک بازی فکری برای کودکان، ابتدا نقد و بررسی‌های صورت گرفته در مورد آن را مطالعه کنید و پس از آشنایی با مزایا و معایبی که این بازی‌ها دارند، برای خرید آن‌ها اقدام کنید.
• برند بازی : برند بازی نیز در کیفیت و نوع طراحی بازی، دارای نقش بسیار مهمی است. معمولا بازی‌هایی که توسط کمپانی‌های معروف ارائه می‌شوند، دارای کیفیت بالاتر و قیمت مناسب‌تری هستند.
• امکانات و ویژگی‌ها : پیش از خرید بازی، ویژگی‌های آن را بررسی کنید و مطمئن شوید که برای کودک شما مناسب است و می‌تواند مهارت ها و میزان توانایی های کودک شما را افزایش دهد و جنبه سرگرمی و آموزشی داشته باشد.

سخن آخر برای معرفی بازی های فکری کودکان

با توجه به بررسی های این مقاله، باید بگوییم انتخاب نوع مناسب اسباب بازی های فکری کودکان می تواند گزینه مناسبی برای تربیت و بهبود روابط اجتماعی آنها باشد. چرا که انتخاب بهترین و مناسب ترین بازی های فکری برای کودکان در سنین مختلف، می تواند تاثیر بسیار زیادی در تقویت مهارت ها و یادگیری بیشتر آنها شود. برای همین، در هنگام خرید و یا انتخاب نوع بازی فکری برای کودک خود، حتما به عوامل بسیار زیادی مانند سن، میزان علاقه و یادگیری و حتی جنسیت کودک خود توجه کنید.

سوالات متداول درباره انتخاب بازی‌های فکری برای کودکان

1. چرا بازی‌های فکری برای بچه‌ها در سنین مدرسه مهم هستند؟

بازی‌های فکری ابزاری موثر برای تقویت مهارت‌های ذهنی، اجتماعی، و حل مسئله در بچه‌ها هستند. انتخاب مناسب بازی‌ها به عنوان بخشی از فرآیند آموزشی می‌تواند توانمندی‌های شناختی و اجتماعی آنها را تقویت کند.

2. چگونه می‌توان بازی‌های فکری را در برنامه آموزشی مدرسه گنجاند؟

بازی‌های فکری می‌توانند به عنوان بخشی از برنامه آموزشی مانند فعالیت‌های گروهی، و تمرین‌های رقابتی برگزار شوند.

3. چگونه می‌توان بازی‌های فکری را با محتوای آموزشی مرتبط کرد؟

در مدارس بهتر است از بازی‌هایی که مرتبط با مطالب ریاضی، علوم، زبان‌آموزی، و تاریخ هستند به عنوان ابزاری برای تقویت مفاهیم آموزشی استفاده شوند.